Afzender Vader Kennis Centrum Jacob
Cabeliaustraat 17,
3554VH Utrecht

Aan het college van procureurs generaal,
Prins Clauslaan 16,
2595 AJ Den Haag

Datum: 31 augustus 2018

Onderwerp: Verzoek overleg - Richtlijn voor strafvordering onttrekking minderjarige aan wettig gezag

Kenmerk: VKC20180831-BvtH-1

Geachte leden van het college,

Langs deze weg willen wij uw aandacht vragen voor het volgende; Al jarenlang houden we ons binnen het Vader Kennis Centrum (VKC) bezig met blijvend, gedeeld en gelijkwaardig ouderschap. Wij ondersteunen zowel vaders als moeders die voor, tijdens of na (echt)scheiding het contact met hun kind/kinderen dreigen te verliezen.

Twee van onze bestuursleden zijn (jarenlang) werkzaam bij de Nationale Politie waar zij, naast privé ervaring en ervaring uit hun werkzaamheden voor onze Stichting, ook ervaring met complexe (echt) scheidingsproblematiek hebben opgedaan. In Staatscourant 2018 nr. 13539 van 12 maart 2018 werd de nieuwe Richtlijn voor strafvordering onttrekking minderjarige aan wettig gezag, ingaande op 15 maart 2018 bekend gemaakt. De richtlijn heeft betrekking op diverse vormen van onttrekking en onttrokken houden van een minderjarige aan het wettig gezag en/of aan het over die minderjarige uitgeoefende toezicht, waaronder internationale kinderontvoering. De strekking van artikel 279 Sr is hen die het wettig gezag en/of toezicht uitoefenen, in staat te stellen die taak te vervullen ter bescherming van de minderjarige.

In de richtlijn is verder bepaald dat, bij het niet naleven van een door de rechter vastgestelde omgangsregeling na echtscheiding, in eerste instantie civielrechtelijke maatregelen aangewezen zijn. Enkel indien deze bewust worden gedwarsboomd is optreden via het strafrecht aan de orde. Het strafrecht dient in die zaken ingezet te worden als ultimum remedium aldus de richtlijn. Als ouderorganisatie die al jarenlang de belangen behartigt van ouders die tijdens of na een echtscheiding van hun kinderen (dreigen te) worden vervreemd maken wij ons ernstige zorgen om het feit dat "in eerste instantie civielrechtelijke maatregelen zijn aangewezen, bij het niet naleven van omgangsregelingen".

Uit onderzoek blijkt dat door de rechterlijke macht zeer beperkt civielrechtelijke dwangmiddelen worden ingezet1 en ook uit recente uitspraken van de Raad van Kinderbescherming (RvK)en Gecertificeerde Instellingen (Gl's) blijkt dat zij, ondanks het feit dat de afgelopen decennia onder hun toezicht tienduizenden kinderen van een van de ouders zijn vervreemd, nog steeds geen voorstander zijn van de inzet van dwangmiddelen. Dit terwijl uit een recente uitspraak van  het Constitutionele Hof in BRNO (Tsjechië) maar ook uit uitspraken van het Europese Hof blijkt dat "beide ouders gelijkwaardig zijn en dat rechtbanken en andere overheidsinstanties kinderen niet alleen moeten beschermen tegen fysiek geweld, maar ook tegen het opzetten- en aanzetten tot haat door een van de ouders ten opzichte van de andere ouder."

Het niet eerder kunnen inzetten van (de dreiging van) strafrecht zal onzes inziens derhalve opnieuw leiden tot de vervreemding van een groot aantal kinderen en ouders, door deskundigen steeds vaker aangemerkt als een (ernstige) vorm van kindermishandeling. Andere vormen van onttrekking: daarnaast vindt onttrekking aan het ouderlijk gezag tijdens of na een echtscheiding niet alleen plaats na een door de rechter opgelegde omgangsregeling, maar regelmatig ook al aan het begin van een echtscheiding, wanneer een van de ouders, zonder toestemming van de andere met gezag belastte ouder, met medeneming van de minderjarige kinderen de woning verlaat en naar een onbekende verblijfplaats gaat.

Deze vorm van onttrekking gaan regelmatig gepaard met smaad, laster en (valse) aangiften op het gebied van huiselijk geweld. Ouders creëren met deze vorm van onttrekking voor zichzelf vaak een gunstige uitgangspositie bij de toewijzing van de kinderen. Zonder gedegen onderzoek levert een dergelijke onttrekking een ongelijkwaardige positie van de betrokken ouders op indien (de dreiging met) strafrechtelijke en strafvorderlijke maatregelen niet kunnen worden ingezet. Gevolgen niet optreden: door het niet (kunnen) optreden van de politie zijn de afgelopen jaren duizenden kinderen van een van hun ouders vervreemd. Het opzetten en weghouden (vervreemden) van een kind/kinderen van een van hun ouders wordt door steeds meer deskundigen gezien als een ernstige vorm van kindermishandeling.

Gedeeld inzicht organisaties: Met betrekking tot vorenstaande is overleg geweest met de organisaties Herkenouderverstoting en Kinderen-Ouders-Grootouders (Stichting KOG). Zij geven aan zich te herkennen in hetgeen hiervoor is gesteld en hebben zich mede verbonden aan deze brief. 

Verzoek: Gelet op vorenstaande zouden wij als ouderorganisatie(s) graag met U in gesprek gaan om onze kennis en ervaring op dit gebied te delen in de hoop te komen tot een richtlijn die daadwerkelijk de vervreemding tussen kinderen en ouders voor, tijdens of na (echt) scheiding tegen zal gaan.

Namens Stichting Vader Kennis Centrum,

Met vriendelijke groeten, Bas van 't Hoff

Bestuurslid

Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.